PAH چیست
PAHs یا پلی هیدروکربنهای آروماتیک، گروهی از ترکیبات هیدروکربنی چند حلقه ای هستند که هم بصورت طبیعی در نفت خام، ذغال سنگ وجود دارند و هم در زمان احتراق نفت، گاز، زباله، چوب و تنباکو تولید میشوند. حتی در زمان طبخ غذا نیز اگر گوشت در دمای بالا پخت شود احتمال تولید PAHs در آن وجود خواهد داشت. PAHs چربی دوست هستند و در آب تمایل به رسوب دارند. در هوا نیز بصورت گاز یا چسبیده به ذرات ریز معلق مشاهده شده اند. PAHs هرچند نسبتا ملکولهایی پایدارند اما در اثر تابش نور فرابنفش یا فعالیت برخی میکروارگانیسمها بتدریج امکان تجزیه آنها وجود دارد. حدود 500 نوع PAHs شناسایی شده است اما به علت مخاطرات ناشی از بنزو (a) پيرن، اغلب مطالعات بر روی آن متمرکز است.
مخاطرات PAHs
PAHs معمولا کمتر از راه پوست وارد بدن انسان میشوند. غالبا ورودشان به بدن فرد از طریق خوردن و آشامیدن اتفاق می افتد. در صورت ورود در مواقع حاد ممکن است ایجاد سوزش چشم، تهوع، اسهال و تشنج نمایند. اما آنچه که باعث شده است بیشتر مورد توجه قرار گیرند توان سرطان زایی و جهش زایی برخی از هیدروکربنهای آروماتیک و بخصوص بنزو (a) پيرن است. به همین علت استانداردهایی برای تعیین حدود مجاز آنها تدوین شده است. در ایران استاندارد ملی INSO 19624 مربوط به بیشینه رواداری PAHs در آب آشامیدنی و مواد غذایی مصرفی است.
بیشینه رواداری PAHs در آب آشامیدنی و مواد غذایی بر حسب میکروگرم بر کیلوگرم بر اساس استاندارد ملی INSO 19624
| ماده مصرفی | بنزو (a) پيرن |
مجموع بنزو (a) پيرن، بنزو (a) آنتراسن، بنزو (b) فلورانتن، کریزن |
| آب آشامیدنی | 0.7 | – |
| گوشت و فراورده های گوشتی دودی | 2 | 12 |
| گوشت(سفید یا قرمز) کباب شده یا بریان | 5 | 30 |
| فیله ماهی دودی و سایر فراورده های دودی شیلاتی | 2 | 12 |
| غذاهای فراوری شده با پایه غلات | 1 | 1 |
| غذای کودک مورد استفاده جهت نوزادان و خردسالان با پایه غلات | 1 | 1 |
| شیر خشک نوزادان و غذای کمکی اطفال | 1 | 1 |
| غذاهای رژیمی خاص برای موارد درمانی به ویژه مصرف نوزادان | 1 | 1 |
| روغنها و چربیها (بجز کره کاکائو) برای مصرف مستقیم یا به عنوان اجزای تشکیل دهنده مواد غذایی | 2 | 10 |
| روغن نارگیل برای مصرف مستقیم یا به عنوان اجزای تشکیل دهنده مواد غذایی | 2 | 20 |
| دانه کاکائو و فراورده های مشتق شده از آن( مانند کره کاکائو) | 5 | 30 |
برابر با دستورالعمل سازمان حفاظت محیط زیست لازم است در طرح خوداظهاری، شناسایی انواع PAH در خاک مناطقی که فعالیتهای زیر در آنها صورت میگیرد انجام شود:
| فعالیتها |
PAHs |
| کشتارگاهها و تولید فراورده های حیوانی | √ |
| تولید آزبست | √ |
| تولید سرامیک، سیمان و آسفالت | √ |
| تولید رنگ و جوهر چاپ | √ |
| تولید آرایشی و بهداشتی | √ |
| تولید مواد ضدعفونی کننده | √ |
| تولید دارو | √ |
| تولید شوینده | √ |
| فعالیتهای راه آهن | √ |
| خودروسازی | √ |
| تولید آهن و فولاد | √ |
| تولید سرب | √ |
| نیروگاه برق | √ |
| مراکز حمل و نقل و باربری | √ |
| تولید فراورده های چوبی | √ |
| محل دفع و دفن انواع پسماند | √ |
| کشت و صنعت | √ |
| تولید لوازم خانگی | √ |
| صنایع چرم | √ |
| پتروشیمی | √ |
| تولید محصولات پلاشتیکی | √ |
| معدن و فراورده های معدنی | √ |
| شهرکهای صنعتی | √ |
اندازه گیری هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای PAHs
آزمایشگاه دانش بنیان آرین فن آزما با مجهز بودن به دستگاه GC-MASS ، آمادگی دارد میزان انواع PAH را در آب، خاک، رسوبات و مواد غذایی اندازه گیری و گزارش نماید. لطفا جهت دریافت اطلاعات بیشتر یا ارسال نمونه با ما تماس بگیرید.
PAH چیست