اندازه گیری سموم ارگانوکلره
آفت کشهای آلی کلره دارای عنصر کربن، هیدروژن، اکسیژن و یک گروه کلر می باشند. احتمالا مشهورترین آفتکش کلره هم ددت DDT است که برای اولین بار در سال ۱۹۳۹ بعنوان حشره کش معرفی شد و رواج بسیار زیادی در جهان یافت اما سه دهه بعد بخاطر مشاهده اثرات دراز مدت مخربش استفاده از آن ممنوع یا محدود شد. هم اکنون استفاده از سموم کلره در بیشتر کشورهای پیشرفته ممنوع شده است اما بخاطر قیمت نسبتا پایین آنها، هنوز در کشورهای در حال توسعه استفاده میشود.آفت کشهای ارگانو کلره (OCPs) به سه دسته تقسیم میشوند:
الف) ددت و ترکیبات هم خانواده
ب) سیکلودین مانند آلدرین، دی آلدرین، اندرین، هپتاکلر، اندوسولفان
ج) HCH و ایزومرهایش
سمیت سموم کلره
هدف اصلی این سموم سیستم عصبی انسان و جانوران است. این سموم با تغییر دادن غلظت سدیم و پتاسیم سلول های عصبی بر انتقال و هدایت تحریکات عصبی اثر گذاشته باعث میشوند ماهیچه ها جاندار خود به خود منقبض شوند (تشنجات عصبی غیر قابل کنترل).سموم کلره نه تنها برای حشرات سمی هستند بلکه برای سایر جانوران مانند پرندگان، پستانداران و ماهی ها نیز سمی و کشنده اند. نکته با اهمیت در بحث سموم ارگانوکلره آن است که بسیار بادوام هستند و به مدت طولانی در محیط باقی می مانند. برای مثال دیلدرین و آلدرین سمیت خود را در خاک بیش از ۲۵ سال حفظ می کنند. سموم کلره در چربی قابل حل هستند به همین خاطر در بافت های چربی بدن جانوران ذخیره شده و به راحتی وارد زنجیره غذایی در طبیعت می شوند.
سموم ارگانوکلره رایج
1) ددت(DDT) خاصیت حشره کشی این ماده در سال 1939 مشخص شد. جامد است و در آب نامحلول است. اما در حلالهای آلی محلول است. دارای ایزومرهای مختلفی است. هم اکنون مصرف آن در بسیاری از کشورهای جهان ممنوع شده است.
2)-BHC / HCH :دارای ایزومرهای مختلفی است که ایزومر گامای آن خاصیت حشره کشی بیشتری دارد و بنام کاشفش، سم لیندین معروف است.فرم تجاری این سم باید 99% ایزومر گاما داشته باشد. خاصیت تدخینی نسبتا بالا ودوام کمتری نسبت به ددت دارد و با نام تجاری گامکسان به فروش میرسد.
3) سموم آلدرین و دی آلدرین : این دو سم از نظر ترکیب شیمیایی مشابه و فقط دی آلدرین یک اتم اکسیژن بیشتر از آلدرین دارد.سمومی گوارشی و تماسی هستند ودوام چندساله در خاک دارند.
4) کلروبنزیلات: این ماده با نام تجاری آکار به فروش می رسد.از مشتقات ددت بوده و به عنوان کنه کش بر علیه اکتوپارازیتهای دام مصرف میشود ولی به علت احتمال سرطانزایی مصرف آن محدود شده است.
اندازه گیری سموم ارگانوکلره در آزمایشگاه
سموم ارگانوکلره در گذشته از سموم بسیار رایج بودند. هرچند هم اکنون رواج گذشته را ندارند اما به دلیل طول عمر بسیار طولانی این ترکیبات، باقیمانده آثار آنها هنوز در بافت جانوران، آب و خاک قابل شناسایی است. به همین علت لازم است کنترلهای کاملی انجام شود.. جهت سنجش میزان سموم کلره آزمایشگاه آنالیز دستگاهی شرکت دانش بنیان آرین فن آزما با مجهز بودن به دستگاههای GCMass، آمادگی دارد میزان این سموم را در میوه و سبزیجات و سایر فراورده های کشاورزی، آب و بافت گیاهی و جانوری اندازه گیری نماید. لطفا در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
صفحه مرتبط: اندازه گیری سموم ارگانوفسفره