تصفیه خانه فاضلاب

تصفیه خانه فاضلاب مکانی است که فرایند تصفیه فاضلاب در آن انجام میشود. راهبری تصفیه خانه به دانش و تجربه کافی نیاز دارد. با اینحال توجه به بعضی شاخصها میتواند راهبران را در امر بهره برداری از تصفیه خانه یاری نماید. با توجه به آنکه بیشتر تصفیه خانه های فاضلاب از روش لجن فعال استفاده می کنند در این صفحه با بهره گیری از اطلاعات منتشر شده توسط شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور شاخصهای بصری و آزمایشگاهی راهبری تصفیه خانه فاضلاب به روش لجن فعال تشریح میشود. اطلاعات این صفحه هم برای راهبران تصفیه خانه و هم برای دانشجویان بهداشت محیط و محیط زیست مفید فایده می باشد.

شاخصهای بصری 

 رنگ: رنگ یکی از شاخصهای مهم برای آگاهی از چگونگی وضعیت فرایند لجن فعال است. رنگ فاضلاب تحت هوادهی در صورتی که قهوه ای شکلاتی باشد نشانه سالم بودن آن است. رنگ تیره و سیاه نشانه عدم هوادهی کامل و بی هوازی شدن است.

بو: لجن فعال یا مایع مخلوط حوض هوادهی که سالم بوده و خوب کار کند باید بوی کپک زدگی بدهد. بطور کلی تصفیه خانه ای که خوب بهره برداری شود نباید بو بدهد. لجن تیره و سیاه رنگ بوی گندیدگی میدهد که ناشی از آزاد شدن گاز سولفور هیدروژن است.

 کف: کف سفید ابر مانند و سبک نشانه سن کم لجن است. در اینگونه موارد غلظت MLSS حوض هوادهی کم بوده و با افزایش سن لجن (کاهش دفع لجن) میتوان آن را کنترل کرد. به همین ترتیب کف ضخیم تیره نشانه سن بالای لجن است که با افزایش میزان لجن دفعی میتوان آن را کنترل کرد. کف قهوه ای رنگ ممکن است به علت غالب شدن باکتری نوکاردیا در تصفیه خانه فاضلاب باشد.

جریان متلاطم: حوض هوادهی اختلاط کامل باید دارای یک الگوی یکنواخت تلاطم (پخش) در سرتاسر حوض باشد. تلاطم غیر یکنواخت ممکن است ناشی از گرفتگی سوراخهای نازل هوادهی باشد یا خرابی وسایل اختلاط و یا توزیع ضعیف جریان هوا باشد.

حباب و لجن شناور: وجود حباب در سطح حوضهای ته نشینی نشانه تجمع لجن در کف برای مدت طولانی است. در چنین شرایطی به دلیل غالب شدن شرایط بیهوازی گازهای متان، دی اکسید کربن و سولفید هیدروژن تولید میشود. که بصورت حباب در سطح حوض مشاهده میشوند. در مواردی در سطح حوض تکه های لجن شناور مشاهده میشود که به این پدیده رایزینگ میگویند. مهمترین علت این پدیده دی نیترافیکاسیون است که سبب آزاد شدن گاز نیتروژن شده که به علت سبکتر شدن لجن از آب، لجن در سطح حوض شناور میشود.  برای بهبود چنین شرایطی کافی است زمان ماند لجن در کف حوض را به حداقل ممکن رسانید. افزایش لجن برگشتی و کاهش ارتفاع لجن تا حد ممکن از اقداماتی است که میتوان برای رفع این مشکل انجام داد.

تشخیص سن کم یا زیاد لجن: در سن کم لجن ، تانک هوادهی دارای کف ابر مانند سفید رنگ و مایع مخلوط رقیق می باشد. ته نشینی در تانک ثانویه ضعیف بوده و دارای DO پایین می باشد. لخته های پراکنده نیز از سرریز حوض خارج میشوند. سن لجن معمولا زیر چهار روز است. نسبت F/M بالا می باشد.

در حالیکه در سن زیاد لجن، مایع مخلوط حوض هوادهی ظاهر چرمی (قهوه ای رنگ) به همراه حبابهایی با ظاهر چرب دارد. ته نشینی در تانک ثانویه به سرعت انجام میشود اما لخته های سوزنی (pin floc) در سر ریز حوض مشاهده میشوند. سن لجن معمولا بالای ۱۲ روز است و نسبت F/M پایین می باشد.

لطفا جهت مطالعه کامل مقاله شاخصهای بصری پایش فرایند تصفیه فاضلاب به روش لجن فعال به صفحه اطلاعات مفید مراجعه نمایید.

آزمایشهای شاخص تصفیه فاضلاب

حجم لجن ته نشینی: (Settled Sluge Volume) حجمی است که لجن فعال ته نشین شده پس از گذشت زمان معین اشغال می کند. بیشترین زمان رایج ۳۰ و ۶۰ دقیقه است.

pH: pH باید روزانه در ورودی تصفیه خانه یا حوض هوادهی اندازه گیری شود. محدوده مطلوب در فاضلاب شهری ۶۰۵-۸۰۵ است. pH های بالاتر از ۹ نشان دهنده ورودی فاضلاب به تصفیه خانه است. pH پایین تر از ۶٫۵ میتواند نشان دهنده کاهش ارگانیمهای لخته ساز، سمیت، ورود فاضلاب صنعتی باشد.

دما: اگر دما افزایش یابد فعالیت ارگانیسمها افزایش می یابد، راندمان کاهش و حلالیت اکسیژن کاهش می یابد. اگر دما کاهش یابد. فعالیت میکروارگانیسمها کاهش ، راندمان هوادهی افزایش و حلالیت اکسیژن افزایش می یابد.

غلظت اکسیژن محلول: غلظت اکسیژن محلول برای عملکرد مطلوب میکروارگانیسمها بسیار مهم است. اکسیژن محلول باید روزانه در ساعات پیک اندازه گیری شود. غلظت مناسب در محدوده ۱ تا ۳ میلی گرم در لیتر است. در غلظتهای پایین تر فرایند به سمت بیهوازی شدن میل پیدا میکند و در غلظتهای بالاتر اتلاف انرژی رخ میدهد.

کاهش اکسیژن محلول میتواند نشانه افزایش فعالیت میکروارگانیسمها، افزایش دما، افزایش بار آلی و یا کاهش نسبت MLSS/MLVSS باشد.

BOD : میزان اکسیژن مورد نیاز بیولوژیکی یکی از مهمترین آزمونهای تعیین کننده راندمان حذف مواد آلی است. افزایش آن نشاندهنده بالا رفتن بار آلی فاضلاب است. مقایسه نسبت COD به BOD میتواند کمک زیادی به تشخیص وضعیت فاضلاب ورودی به تصفیه خانه نماید. در فاضلاب خانگی نسبت COD به BOD بین ۱٫۷ تا ۲٫۴ است.

در صورت نیاز به مطالعه کامل مقاله شاخصهای بصری پایش فرایند تصفیه فاضلاب به روش لجن فعال، به صفحه اطلاعات مفید مراجعه نمایید.

لطفا جهت دریافت مشاوره در مورد راهبری تصفیه خانه یا انجام آزمایشهای مورد نیاز مرتبط با بهره برداری از تصفیه خانه فاضلاب و اطمینان از عملکرد پیمانکاران با ما تماس بگیرید.