آب اختلاط بتن
در استاندارد ملی 14748 و جلد دوم آیین نامه بتن ایران ویرایش 1400 به موضوع کیفیت آب مصرفی در ساخت بتن پرداخته شده است.
استاندارد ملی
در استاندارد ملی ۱۴۷۴۸ کیفیت آب مورد استفاده تشریح شده است. برابر با این استاندارد ویژگیها و خصوصیات آبی که جهت اختلاط سیمان و شن استفاده میشود بگونه ای تعیین شده است که محصول آن کیفیت استانداردهای ملی ۱۲۲۸۴ را داشته باشد.
آبی که برای آشامیدن مناسب باشد برای ساخت بتن نیز مناسب بوده و نیازی به سنجش کیفیت آن نیست اما این قطعیت در مورد آبهای سطحی مانند رودها و انهار و همچنین آب چاهها وجود ندارد. در واقع نتیجه آزمایشها مشخص میکند این دسته از آبها برای ساخت بتن مناسب هستند یا خیر. تاکید میشود که فاضلاب برای ساخت بتن اصلاً مناسب نیست. به همین ترتیب آب دریا یا انواع آبهای شور ممکن است برای ساخت بتن غیر مسلح مورد استفاده قرار گیرند اما برای ساخت بتن مسلح مناسب نیستند.
حد مجاز کلر موجود در آب
| عنوان | حد مجاز غلظت کلر (میلی گرم/ لیتر) |
| بتن پیش تنیده یا دوغاب | ۵۰۰ |
| بتن مسلح | ۱۰۰۰ |
| بتن غیر مسلح | ۴۵۰۰ |
در مورد سایر پارامترها:
| ردیف | پارامتر | الزام |
| ۱ | روغن و چربی | بزرگتر از آثار قابل مشاهده نباشد |
| ۲ | مواد پاک کننده | هرگونه کف باید در عرض ۲ دقیقه از بین برود |
| ۳ | رنگ | در مورد آبهایی که از منابع طبقه بندی شده به عنوان آشامیدنی حاصل نمی شوند . رنگ آب باید از نظر کیفیت زرد کمرنگ یا زرد مایل به سفید ارزیابی شود |
| ۴ | مواد معلق | آبی که از منابع آشامیدنی باشد نیازی به سنجش ندارد. اما در آبی که از دیگر منابع تامین شده است حداکثر ۴ میلی لیتر از رسوب |
| ۵ | بو | در مورد آب آشامیدنی نباید بویی بجز آب اشامیدنی و بوی ناچیز سیمان داشته باشد. چنانچه آب حاوی سرباره های کوره باشد بوی اندکی هیدروژن سولفید حس میشود. در منابع آبی دیگر هم هیچ بویی جز بوی مجاز آب اشامیدنی نداشته باشد. بعد از افزودن هیدروکلریک اسید نباید اثری از بوی هیدروژن سولفید وجود داشته باشد. |
| ۶ | اسیدها | pH بیشتر یا برابر ۵ باشد |
| ۷ | مواد گیاخاکی | رنگ آن باید از نظر کیفیت پس از افزودن NaoH زرد مایل به قهوه ای یا کمی کم رنگ تر از آن باشد. |
| ۸ | سولفات | نباید بیشتر از ۲۰۰۰ میلی گرم بر لیتر باشد |
| ۹ | شکر | حداکثر ۱۰۰ میلی گرم در لیتر |
| 10 | فسفات | حداکثر ۱۰۰ میلی لیتر در لیتر |
| 11 | نیترات | حداکثر ۵۰۰ میلی لیتر در لیتر |
| 12 | سرب | حداکثر ۱۰۰ میلی لیتر در لیتر |
| 13 | روی | حداکثر ۱۰۰ میلی لیتر در لیتر |
آیین نامه بتن ایران ویرایش 1400
در آیین نامه جدید بتن، مفصلتر از آیین نامه پیشین به موضوع آب و اهمیت اثر کیفیت آن بر استحکام بتن نهایی و جلوگیری از خوردگی پرداخته شده است. مطابق این آیین نامه الزاماتی که برای آب عنوان می شود تنها شامل آب مصرفی در ساخت و عمل آوری بتن نمی شود بلکه باید در نگاهی جامع “کیفیت یخ مورد استفاده جهت سرد کردن بتن، آب آزاد موجود در سنگدانه ها، آب مورد مصرف در کامیونهای حمل بتن و آب بکار رفته در تهیه افزودنیهای شیمیایی و دوغاب” را هم مد نظر قرار داد. چنانچه در این موارد از آب آشامیدنی که مزه و بوی مشخصی ندارد استفاده شود که اصلا نیازی به آزمایش وجود ندارد. اما در صورت استفاده از آب بازیافتی کارگاههای تولید بتن یا آب چاه لازم است آزمایشهایی جهت اطمینان از کیفیت مناسب آب انجام شود.
شرایط محیطی موثر بر استحکام بتن
در آیین نامه بتن ایران به موضوع شرایط محیطی که بتن قرار است با آن مواجه شود توجه کافی شده است. مطابق با این آیین نامه برای مقابله با حملات کربناته، سولفاته و … کیفیت خاک، هوا یا آبی که در مجاورت بتن قرار میگیرد باید مورد توجه و در صورت نیاز، آزمایش قرار گیرد. برای مثال خاکی که مملو از یونها سولفات باشد و یا آبی که کلراید بالایی داشته باشد در صورت عدم انجام اقدامات پیشگیرانه قطعا موجب تخریب بتن خواهند شد. به این ترتیب نه تنها لازم است کیفیت آب اختلاط مورد آزمایش قرار گیرد بلکه با آزمایش لازم است از میزان یونهای مهاجم موجود در آب و خاک و هوای مجاور با بتن، اطلاع حاصل نمود.
کیفیت آب مصرفی در آیین نامه بتن ایران
| ردیف | پارامتر | مقدار | توضیحات |
| 1 | pH | بین 5.5 تا 8.8 | |
| 2 | کلرید | حداکثر مجاز 500 میلی گرم در لیتر | جهت تهیه بتن مسلحی که در معرض یون کلرید در عرشه پلها و موارد مشابه قرار دارد |
| 3 | کلرید | حداکثر مجاز 1000 میلی گرم در لیتر | جهت تهیه بتن های مسلحی که مدفون هستند یا در مجاورت رطوبتند |
| 4 | سولفات | حداکثر مجاز 3000 میلی گرم بر لیتر | |
| 5 | قلیاییت | حداکثر مجاز 600 میلی گرم بر لیتر | معادل Na2O+0.658 K2O |
| 6 | مجموع مواد جامد | حداکثر مجاز 50000 میلی گرم بر لیتر |
آزمایشگاه دانش بنیان آرین فن آزما قادر به انجام مجموعه تست های مرتبط با کیفیت شیمیایی و میکروبی آب و خاک است. لطفا جهت آزمایش کیفیت آب اختلاط بتن، آزمایش کیفیت آب و خاک مجاور با بتن و یا دریافت اطلاعات بیشتر با آزمایشگاه آرین فن آزما حاصل فرمایید.
صفحات مرتبط: آب صنعتی، آب چاه ، آب شرب