ارسنیک

ارسنیک

ارسنیک شبه فلزی است در ستون پانزدهم جدول تناوبی و هم گروه با نیتروژن، فسفر و آنتیموان. این شبه فلز بسیار سمی است به همین دلیل لازم است در هنگام کار با آن جانب احتیاط رعایت شود. نماد آن As است با عدد اتمی 33. در طبیعت ارسنیک بیشتر به حالت ترکیبات سولفید و فلزی دیده می شود.

عوارض 

علایم اولیه مسمومیت حاد با ارسنیک شامل درد شکمی، استفراغ، اسهال، درد و ضعف عضلانی همراه با برافروختگی پوست می باشد. این علایم اغلب همراه با کرختی و احساس خارش در اندامهای انتهایی، گرفتگی عضلانی و ظهور راشهای (عارضه) قرمز عمومی می باشد. ظرف مدت یک ماه ممکن است علایمی از جمله احساس گزگز و مور مور در اندامهای انتهایی، ضخیم شدن پوست، خطوط روی ناخن انگشتها و تخریب پیشرونده در پاسخهای حرکتی و حسی تظاهر کند. بعلاوه در تماسهای مزمن، بیماران مسموم آسیبهای پوستی از جمله هایپر و یا هایپوپیگمانتاسیون ( لک یا تیرگی پوست)، سرطان پوست، سرطان مثانه، ریه و بیماری عروق محیطی را نشان میدهند.

ارسنیک اب چیست

هنگامیکه آب به داخل زمین نفوذ میکند به تدریج برخی املاح موجود در خاک وارد آب میشوند. چنانچه خاک حاوی املاح As باشد همانطور که در استانهای آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، کردستان، همدان، اصفهان، یزد، فارس، کرمان، سیستان و بلوچستان، و خراسانهای رضوی و جنوبی است، ترکیبات آن به تدریج میتوانند وارد آب شوند. به همین جهت توصیه میشود اندازه گیری آرسنیک در آب چاههایی که در این استانها واقع شده اند قبل از مصرف انجام شود. آبی که حاوی املاح این شبه فلزاست، حتی اگر به مصرف آبیاری هم برسد میتواند خاک را آلوده نماید.

ارسنیک برنج چیست

برنج برخلاف سایر غلات مانند گندم یا جو تمایل زیادی به جذب ارسنیک از طریق ریشه و انتقال آن به  برگها، ساقه و دانه های خود دارد. دانه های برنج میتوانند بطور تقریبی ده برابر بیشتر از سایر غلات نظیر گندم، ذرت و جو ارسنیک جذب نماید. به همین علت چنانچه خاک شالیزار حاوی ارسنیک باشد یا آبی که برای آبیاری استفاده می شود توسط آرسنیک آلوده شده باشد.دانه های برنج محصول نیز دارای ارسنیک خواهند بود. این موضوع معضلی جهانی است و اصلاً خاص کشور ایران نمی باشد. به همین جهت در اکثر کشورهای جهان تحقیقات فراوانی برای حذف یا کاهش ارسنیک برنج در حال انجام است و مقالات علمی متعددی در این زمینه منتشر شده است که در تصویر زیر نتیجه یکی از تحقیقات صورت گرفته برای حذف آرسنیک قابل مشاهده است.

مطابق با استاندارد ملی 12968 INSO حد مجاز ارسنیک در برنج به شرح زیر قابل مطالعه است:

اندازه گیری و پایش

همانطور که عنوان شد خاک برخی مزارع کشور بصورت طبیعی دارای آرسنیک هستند. در بعضی موارد هم فراورده های معدنی یا فرایندهای صنعتی باعث آلوده شدن زمینها و محصولات کشاورزی شده اند. جهت اندازه گیری آرسنیک آزمایشگاه آنالیز دستگاهی شرکت دانش بنیان آرین فن آزما با مجهز بودن به دستگاههای جذب اتمی، ICP-OES ، ICP-MS ، آمادگی دارد میزان شبه فلز مذکور را در آب، برنج، خاک، بافت گیاهان و جانوران آزمایش و گزارش نماید. لطفا جهت دریافت اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.

صفحات مرتبط: فلزات سنگین در مواد غذایی، حد مجاز فلزات سنگین در خوراک دام ، استاندارد آب شرب،